Efendim aylardan Mart, günlerden de 8’i olunca doğal olarak kadın haklarımızı, kadınların toplumdaki yerini, kadınların gücünü konuşacağız elbette. Tarihteki feminist kadınlar her yönüyle erkeklerle eşit kabul edilmek için seslerini yükseltti ve birçok yandaş kazandılar. İşte o kadınlardan bazıları…
Mary Wollstonecraft (1759- 1797)
Toplumsal cinsiyet eşitliği için sesini yükselten ingiliz yazar ve feminist filozof. 1792 senesinde Kadın işçiler, Kadın Hakları ve Kadın mücadelesi fikirlerini sorguladı. Bu durum ona feminist literatürde önemli bir statü kazandırmıştır. 1787 yılında Kızlara Eğitim Üzerine Düşünceler, 1789 yılında Kadın Okuyucu, 1794 yılında da Fransız Devrimi’nin Kökenleri ve Terakki Tarihsel ve Ahlaki Profil eserlerini kaleme almıştır.
Sojourner Truth (1797-1883)
Sojourner Truth ırk ayrımcılığı ve cinsiyet eşitsizliğine karşı var gücüyle savaşan feminist kadınlardan biri. Köle olarak doğan Sojourner, kadın ve kölelerin hakları için mücadele verdi. 1836 yılında köle olarak satılan oğlu için hukuksal mücadele verdi. Amerika Birleşik Devletleri’nde dava kazanan ilk Afrika kökenli Amerikalı kadın oldu.
Elizabeth Stanton (1815- 1902)
Tam adı Elizabeth Cady Stanton Amerika’da feminist hareketlerinin önde gelen isimlerindendi. 1848 senesinde Seneca Falls ilk kadın hakları kongresinde seminal konuşmacılarından biri olmuştur. 80 yaşına kadar Ulusal Kadın Oy Birliği başkanı olarak görevini sürdürmüştür. 1895 yılında İncil ve Kadın adlı kitabını, 1898 yılında da bir otobiyografi yazmıştır.
Lucy Stone (1818- 1893)
Lucy Stone hem feminist hem de kölelik karşıtı idi. Evlendikten sonra kendi soyadını korumak için hukuksal mücadele verdi. 1850 yılında ilk Ulusal Kadın Hakları Sözleşmesinde önemli bir rol üstlendi. 1870 yılında, kadın haklarının desteklenmesi için Taşra Kadın Dergisi yayınını kurdu. Ayrıca kendisi Amerikan Kadın Oy Derneği kurucularındandır.
Susan B. Anthony (1820-1906)
Tam adı Susan Brownell Anthony. Kendisi Amerikalı kadınların oy hakkını savunan ve kölelik karşıtı hareketin önde gelen liderlerinden biridir. Susan tutuklandığı için 1872 yılında başkanlık seçimlerinde oy kullanamadı. Kadın oy tarihi konulu üç ciltlik kitap yazdı. Susan Amerika parası üzerinde tasvir edilecek ilk kadındı.
Amelia Bloomer (1894 1818-)
Tam adı Amelia Jenks Bloomer. Okul eğitimi tam olmamasına rağmen kocasının gazetesinde kadın haklarıyla ilgili yazılar yazdı. Daha sonraki yıllarda Lily adında kendi feminist gazetesini yayımladı. Kıyafet devrimlerinin en büyük destekçilerinden oldu. Muhafazakarlığa karşı savaştı.
Alice Paul (1977 1885-)
Alice Paul Amerikalı kadın hakları savunucusu. İngiltere’de okuduğu yıllarda, kadınların oy hakkını savunan aktif militandı defalarca tutuklanıp, hapse mahkum edildi. İlerleyen yıllarda kadınların oy kullanma hakkını kazanmasında önemli bir rol üstlenmiştir. Milli Kadın Partisi ilk başkanı oldu. 1923 yılında Eşit Haklar Değişiklik taslağını hazırladı ancak mecliste onay alamadı.
Emma Goldman
Emma Goldman 20. Yüzyılın ilk yarısında Amerika ve Avrupa’da anarşist görüşün, feminist mücadelenin yayılması ve gelişmesinde büyük rol oynamıştır. Emma 67 yaşında, İspanyol Devrimine katılmak için İspanya’ya gitti. Faşizmin Avrupa’daki yükselişinden ötürü büyük üzüntü duysa da düşüncelerinden taviz vermeyi reddetti. 14 Mayıs 1940’da, Kanada’nın Toronto kentinde öldü. Naaşı Chicago’da, Haymarket İsyanı sonucu asılan anarşistlerin gömüldüğü yerin yakınına gömüldü.
Simone de Beauvoir (1986 1908-)
Simone de Beauvoir Fransız filozof ve yazar. Modern feminizmin önemli bir figürü olup, ataerkil sistemi eleştirdi. Evlilik karşıtı bildiriler hazırladı, Ünlü filozof Jean-Paul Sartre ile açık bir ilişki içinde yaşadı. Mezar taşında isimleri alt alta yazılır. Ölümünden sonra ünü yayılmaya devam etti.
Betty Friedan (1921- 2006)
Betty Friedan Amerika’da feminist hareketin önde gelen isimlerindendi. Kadın hakları hareketinde diriliş sayılan 1963 yılında yazdığı Mistik aslı eseri en çok satan kitaplar arasında yerini aldı. Friedan Ulusal Kadın Örgütü (NOW) kurucu ortağı oldu ve 4 yıl boyunca başkanı olarak görev aldı. Kadınlara oy kullanma hakkı verilmiş anayasa değişikliğinin 50. yıldönümünde, kadın eşitliği sempozyumu düzenledi.
8 Mart Dünya Kadınlar Gününüz Kutlu Olsun...
Yorumlar