Sofranızda sağlık ve lezzet dolu bir ekmek olsun istiyorsanız dışı çıtır içi yumuşacık çavdar ekmeği tarifini deneyebilirsiniz...
Bir kaba yarım su bardağı ılık su, 2 tatlı kaşığı kuru maya ve 2 tatlı kaşığı toz şeker koyup 5 dakika bekletiyoruz. Üzerine 5 su bardağı çavdar unu, 1 tatlı kaşığı tuz ve 2 su bardağı ılık su, 2 yemek kaşığı zeytinyağı koyup yoğuruyoruz. Un az gelirse ele yapışmayacak şekilde un ilave ediyoruz. Bir kaba hamuru koyup üzerini nemli bir bez ile örterek 1 saat bekletiyoruz.
Hamuru çıkartıp tezgaha biraz çavdar unu serpiyoruz ve büyük bir yuvarlak şekil veriyoruz. Yağladığımız büyük kelepçeli kalıba yerleştiriyoruz ve üzerine biraz çavdar unu serpip bıçak yardımıyla kare çizikler atarak 40 dakika daha bekletiyoruz. Önceden ısıtılmış 200 derecelik fırında 15 dakika pişirdikten sonra fırının derecesini 190 dereceye düşürüp 45 dakika pişiriyoruz.
İnsanoğlunun 8000 yıldır yabani türlerini topladığı, 6000 yıldır da tarımını yaptığı bilinmektedir. Verimsiz topraklarda bile yetişebilen Çavdar, dayanıklı olduğu için zamanla arpa, buğday, yulaf ve darı gibi tahıl türlerinin yerini almıştır. 13. Yüzyılda çavdar Almanya’da ekmeğin ana maddesi halini almıştır. Hatta öyle ki bazı bölgelerinde ekmek ihtiyacını karşılamak için bira yapımında kullanılması yasaklanmıştır.
Çavdarın sağlığımıza katkıları ise saymakla bitmiyor. Bunlardan bazılarını şöyle sıralayabiliriz; içerdiği çok yüksek lif oranı sayesinde, bağırsaktan geçiş sürecini uzatarak uzun süre tok kalmamızı sağlıyor. Bu sebeple de kilo kontrolünde en fazla yardımcı olan tahıl türü kendisi. Glisemik oranı düşük olduğundan sindirimi uzun sürüyor. İçerdiği şeker yavaş yavaş kana karıştığından insülini fazla yükseltmiyor, böylece vücudun yağ yakımını da engellemiyor. Özellikle vücudumuz için gerekli olan aminoasitleri yüksek oranda barındırdığından beslenme açısından çok ama çok değerli bir besin çavdar.
Ülkemizde temel tahıllar söz konusu olduğunda, çavdardan çok buğday ve arpa ile haşır neşir olmuşuz geçmişten bugüne. Hatta çavdarı fakir fukara unu saymışız yüzyıllarca. Mesela Finlandiya’da “çavdar ekmeği” ülkenin ulusal yiyeceği seçilmiş. Artık sağlıklı beslenme deyince ülkemizde de çavdar sık tüketilenler listesinde kendine yer buldu. Bugün sizler için hazırladığımız, katışıksız ve sağlıklı Çavdar Ekmeği tarifimiz mis gibi koktu bile. Bir ara mutlaka Tereyağlı Çavdar Ekmeği tarifimizi de denemelisiniz.
Son olarak bir Fin’li deyişini sizinle paylaşmak isteriz; “Çavdar ekmeğine sevgiline davrandığın gibi davran. Nazik ol, sabırlı ol, hassas ol ve acele etme… Ödülünü alacaksın.” Şimdiden ellerinize sağlık...
